Najnowszy raport IPCC już dostępny

Nowy raport Międzyrządowego Zespołu ONZ ds. Zmian Klimatu (IPCC) w sprawie zmian klimatu 2022: wpływy, adaptacja i podatność. W raporcie podkreślono potrzebę uwzględniania lokalnej wiedzy w tworzeniu procesów adaptacyjnych i działaniach mających na celu zmniejszenie ryzyk klimatycznych.

W EmCliC staramy się uchwycić lokalny kontekst, który jest istotny dla lepszego zrozumienia wpływu stresu cieplnego na zdrowie i samopoczucie ludzi w dwóch europejskich miastach: Warszawie i Madrycie. Robimy to, łącząc dane klimatyczne o wysokiej rozdzielczości z modelami epidemiologicznymi, prognozami demograficznymi oraz danymi jakościowymi i ilościowymi zebranymi wśród osób starszych i starszych w celu lepszego zrozumienia i zilustrowania zagrożeń klimatycznych związanych z rosnącymi temperaturami.

Najnowszy raport IPCC przedstawia, w jaki sposób zmiany klimatyczne wpływają na nasze życie i życie społeczności, zwłaszcza zaś na grupy szczególnie wrażliwe. Przedstawia także, jakie środki adaptacyjne można wdrożyć. Omawia również nietrafione adaptacje (eng. maladaptations): interwencje, które teoretycznie powinny pomóc, ale w rzeczywistości wyrządzają więcej szkody niż pożytku. Z perspektywy EmCliC szczególnie interesujący jest rozdział 7 raportu „Zdrowie, dobrostan i zmieniająca się struktura społeczności”. W rozdziale tym podkreślono wpływ zmian klimatycznych nie tylko na zdrowie fizyczne, ale także psychiczne. Pokazano, że wiele bezpośrednich i pośrednich skutków zmiany klimatu stanowi kaskadowe zagrożenia dla zdrowia i dobrostanu najbardziej narażonych populacji, w tym kobiet, dzieci, osób starszych, migrantów, osób niepełnosprawnych oraz osób żyjących w trudnych warunkach społeczno-ekonomicznych.

Na nietrafione adaptacje zwracali uwagę także uczestnicy grup fokusowych i badań etnograficznych realizowanych w ramach EmCliC. Badani zauważyli, że doradza się im pozostawanie w domach: zarówno z powodu COVID-19 jak i z powodu ekstremalnych upałów. Jednak dla wielu osób, zwłaszcza tych, których nie stać na klimatyzację, przebywanie w pomieszczeniach podczas fal upałów może mieć gorsze konsekwencje niż wyjście. Szczególnie, jeśli mieszkają sami, pozostanie w bardzo gorących mieszkaniach może mieć dla nich fatalne konsekwencje.

Raport podkreśla, że ​​negatywne skutki zmian klimatycznych to nie tylko problem przyszłości. Widoczne są już dziś. Według raportu, choć koszt adaptacji jest duży, korzyści zdrowotne i społeczne w dłuższej perspektywie je przewyższają. Proponowane rozwiązania obejmują nie tylko redukcję emisji gazów cieplarnianych czy poprawę jakości powietrza, ale także wprowadzenie planowania urbanistycznego odpornego na zmiany klimatu, organizację zrównoważonych systemów żywnościowych, zapewnienie powszechnego dostępu zarówno do opieki zdrowotnej, jak i systemów wsparcia społecznego.

Ekstremalne upały i stres cieplny są wymienione jako jedno z głównych zagrożeń, które będą się zwiększać, wpływając na wskaźniki zachorowalności i umieralności w skali populacji oraz wpływając na zdrowie psychiczne i fizyczne oraz samopoczucie społeczności i jednostek. Najbardziej narażone grupy, takie jak osoby starsze, są szczególnie dotknięte narastającym stresem cieplnym. Raport podkreśla nierówność wpływu zmian klimatu nie tylko na różne subpopulacje, ale także geograficznie, przy czym niektóre regiony już doświadczają temperatur, w których ludzie ledwo mogą przetrwać. Chociaż Europa nie należy do najbardziej dotkniętych regionów, upały dotykają również najbardziej narażone grupy, w tym osoby starsze, i zwiększają obciążenie dla zdrowia publicznego w tym regionie. Jednocześnie Europa staje się coraz bardziej zurbanizowana, a populacje starzeją się, a coraz więcej seniorów mieszka samotnie w miastach.

W EmCliC uznajemy, że stres cieplny jest głównym zagrożeniem związanym ze zmianą klimatu. Prowadzimy badania z osobami starszymi w Warszawie i Madrycie, aby zbadać, jak zmiany klimatyczne i stres cieplny wpływają na ich życie, społeczności, ich zdrowie oraz samopoczucie psychiczne i fizyczne. Ponadto naszym celem jest wykorzystanie lokalnej wiedzy i nauczenie się, jak wspólnie tworzyć środki adaptacyjne, które są lepiej dostosowane do potrzeb najbardziej wrażliwych grup.

Pełny raport jest dostępny tutaj: https://www.ipcc.ch/report/ar6/wg2/